W takiej sytuacji Włosi "wychodzą z zawiasów" (it. "uscire dai gangheri"). Powiedzenie to obrazowo nawiązuje do drzwi, które otwierane lub zamykane z impetem mogą wypaść z zawiasów.

Dalej

„Essere un pezzo di pane", czyli dosłownie „być kawałkiem chleba” oznacza bycie bardzo dobrą osobą. Można więc powiedzieć np. Marco aiuta tutti. È un vero pezzo di pane.
Podobne znaczenie ma określenie „essere buono come il pane", czyli dosłownie „być dobrym jak chleb" np. Marco aiuta tutti. È buono come il pane.

Dalej

Dla Włochów osoba taka kojarzy się dosłownie z kimś kto potrafi utrzymać się „na nogach” w trudnych sytuacjach. Stąd używają oni zwrotu „essere in gamba" (dosł. „być na nodze").

Dalej

"La barba" to "broda". Zarost na brodzie można "hodować" ("farsi crescere la barba") lub zgolić ("radersi"). Jednak w języku potocznym "la barba" to też rzecz lub osoba wyjątkowo nudna. Można więc powiedzieć: "Sei proprio una barba!" ("Ale z ciebie nudziarz/nudziara!") lub nawet "Che barba!" ("Ale nuda!").

Dalej

„Discorsi da caffè” to dosłownie „rozmowy przy kawie”. Jednak w znaczeniu przenośnym wyrażenie to oznacza rozmowy zbędne odbywane tylko dla zabicia czasu („discorsi oziosi fatti solo per passare il tempo”).

Dalej

Włoskie wyrażenie „tanto di cappello” oznacza to samo, co francuskie „chapeau bas”. W języku dzisiejszym języku polskim moglibyśmy przetłumaczyć te wyrażenia jako „czapki z głów!”. Mają one na celu wyrażenie szacunku (it. „rispetto”) i podziwu (it. „ammirazione”) dla kogoś lub czyichś dokonań.
Wyrażenie to może również występować w kolokacji z „fare” – a więc „fare tanto di cappello!”, dosłownie oznacza tyle co „levarsi il cappello” (czyli „unosić kapelusz”) lub „togliersi il cappello” (czyli „zdjąć kapelusz”), w znaczeniu przenośnym zaś oznacza ponownie „winszowanie komuś/okazywanie szacunku i podziwu”.
Skąd pochodzi to wyrażenie? Związane jest ono z dawnym gestem „unoszenia kapelusza”, którym witali się mijający się na ulicy panowie.

Dalej

Wiadomo, że dla Włochów najważniejszą rzeczą na świecie jest… jedzenie

Dalej

W języku włoskim wyrażenie „non fare figli e figliastri” (dosł. „nie robić synów/dzieci i pasierbów”), a więc „nie rozróżniać między dziećmi a pasierbami” – „traktować wszystkie dzieci jednakowo”, „nie faworyzować” (wł. „non fare preferenze per un figlio a svantaggio degli altri, trattarli tutti allo stesso modo”).
W szerszym sensie wyrażenie to może oznaczać niechęć do stawiania jakiejś osoby lub rzeczy ponad inną.

Dalej

Poprzez swoje charakterystyczne zachowania koty są „bohaterami” wielu powiedzeń i kolokacji. Jednym z nich jest powiedzenie „giocare come il gatto con il topo” (dosł. „bawić się/grać jako kot z myszą”) lub „fare come il gatto col topo” (dosł. „robić jak kot z myszą”). Zwrot ten oznacza dręczenie słabszego przeciwnika, wiedząc, że i tak uda się go pokonać w dogodnym momencie (it. „tormentare un avversario più debole sapendo di poterlo battere in un momento giusto”).

Dalej

Lubicie czytać książki? A może jest to dla Was prawdziwa pasja i uwielbiacie zanurzać się w lekturze? Dobra książka to najlepszy wybór na jesienne, deszczowe wieczory. W języku polskim osobę, która uwielbia czytać nazywa się „molem książkowym”. A czy wiecie, jak określa się ją w języku włoskim? Czy wystarczy posłużyć się dosłownym tłumaczeniem tego określenia, używając nazwy „tignola”, czyli określenia na mola włosienniczka – niewielkiego motyla nocnego z rodziny molowatych, który często niszczy nasze ubrania?
Nie jest tak prosto

Dalej

Laur (wł. „alloro”), zwany również wawrzynem lub drzewem laurowym to roślina charakterystyczna dla basenu Morza Śródziemnego. Jego liście stanowią przyprawę popularną również w Polsce i chętnie dodawaną do zup oraz przetworów. Laur był rośliną popularną już w starożytności, szczególnie w starożytnej Grecji, gdzie łączono go z bogiem Apollem. Bóg ten wszedł w konflikt z bogiem miłości Erosem, mówiąc że jest lepszym łucznikiem od niego. Eros postanowił się zemścić i uderzył Apollina strzałą miłości, sprawiając, że ten zakochał się szaleńczo, lecz bez wzajemności w nimfie Daphne. Ta, uciekając przed natrętnym bogiem poprosiła inne bóstwa o pomoc, a one przemieniły ją w drzewo laurowe (po łacinie „laurus”). Apollo, aby zawsze pozostać ze swoją ukochaną, uczynił laur swoim symbolem i zaczął ozdabiać głowę wieńcem z liści laurowych. Na jego cześć, jako boga wszystkich sztuk i poezji, organizowano igrzyska olimpijskie, gdzie zwycięzców również koronowano wieńcem z liści laurowych. Z biegiem czasu zwyczaj ten rozpowszechnił się a wieniec laurowy stał się symbolem chwały, zwycięstwa, honoru i triumfu.
W średniowieczu wieniec laurowy (łac. „laurus”) był wręczany studentom, którzy ukończyli uniwersytet (łac. „laureatus”, czyli osoba, która ukończyła studia – dziś w języku włoskim zwany jako „laureato”; od słów tych pochodzi również czasownik „laurearsi” – kończyć studia oraz rzeczownik „laurea” – stopień naukowy, dyplom). Tradycja koronowania studentów wieńcem laurowym istnieje do dziś we Włoszech, podobnie jak zwyczaj koronowania sportowców laurami oraz umieszczanie symbolu wieńca laurowego na pomnikach i tablicach pamiątkowych.
W języku włoskim istnieje wyrażenie „dormire sugli allori”, będące odpowiednikiem naszego powiedzenia „spocząć na laurach”. Oznacza ono pozostanie nieruchomym, nieaktywnym po osiągnięciu zamierzonych sukcesów lub celów (wł. „rimanere fermi, inattivi dopo aver conseguito successi e raggiunto obiettivi”). Wyrażenie to ma charakter pejoratywny i oznacza nasycenie się sukcesem i pozostawanie w stagnacji.
Esempio/przykład: Noi siamo stati davvero bravi! Ma non possiamo permetterci di dormire sugli allori perché c’è ancora tanto da fare!

Dalej

Jedynym słowem w języku włoskim, w którym występuje podwójna spółgłoska „q” jest słowo „soqquadro”, które oznacza „grande disordine, scompiglio” („ogromny bałagan, zamęt”).
Słowo „soqquadro” występuje również w wyrażeniu „mettere qualcosa a soqquadro”, czyli “mettere sottosopra” – przewrócić coś do góry nogami.
Esempio: Questa situazione ha messo la nostra vita a soqquadro.

Dalej

„Essere baciato dalla fortuna”, czyli dosłownie „być ucałowanym przez szczęście”

Dalej

„Vagare come un'anima in pena” dosłownie oznacza „błąkanie się jak dusza na mękach”, ale oznacza w przenośni „snucie się z kąta w kąt” bez wyraźnego celu, np. „Marco deve studiare per l’esame ed ecco perché da due giorni vaga come un’anima in pena”.

Dalej

„Non tenere un cece in bocca”, czyli dosł. „nie trzymać cieciorki w buzi” – oznacza nieumiejętność utrzymania sekretu (“non sapere mantenere un segreto”), czyli stanowi odpowiednik naszego powiedzenia „trzymać język za zębami”.
Np. Che chiacchierone che sei! Perché non sei capace di tenerti un cece in bocca? (Ale jesteś takim gadułą! Dlaczego nie jesteś w stanie utrzymać języka za zębami?)

Dalej

Wyrażenie „avere un diavolo per capello” (dosł. “mieć diabła na (jeden) włos”) oznacza „essere molto irritati, di malumore, o addirittura furibondi” (“wściekły”) tak jakby miało się na głowie diabły ciągnące nas za włosy właśnie

Dalej