Węzłówka rufowa, dejwud, kolano rufowe - to podwodna rufowa część statku lub konstrukcja pochwy wału śrubowego. Jest elementem wzmacniającym połączenie głównej belki szkieletu, czyli stępki (leżącej na dnie wzdłuż osi jednostki) z główną belką rufy czyli tylnicą, a gdy tej nie ma to bezpośrednio ze ścianą rufy, czyli pawężą.

Dalej

Oblacja (łac. oblatio, oblatum – ofiara, ofiarowany) – to stosowany we wczesnym średniowieczu zwyczaj oddawania małych dzieci do klasztoru w celu ich wychowania na przyszłych zakonników. Oblację dopuszczała reguła św. Bazylego, choć według jej zasad oblaci dopiero po osiągnięciu dojrzałości składali śluby zakonne i mieli możliwość rezygnacji z życia klasztornego. Natomiast przyjęta później powszechnie w zachodniej Europie reguła św. Benedykta uznawała decyzję rodziców za ostateczną i uniemożliwiała oblatom odejście z zakonu (np. św. Tomasz z Akwinu). Oblatami byli min. Joseph Ratzinger - czyli papież Benedykt XVI, św. Franciszka Rzymianka, patronka oblatów i Anna Świderkówna.

Dalej

Kromlech (z celtyckiego crom – wygięty, lech – kamień) – krąg zbudowany z ustawionych pionowo kamieni, często wokół grobowca lub miejsca kultu. Jest to forma budownictwa megalitycznego, popularna w neolicie i epoce brązu na terenach Wielkiej Brytanii, Bretanii (Francja) i Irlandii. Można do nich zaliczyć np. Stonehenge. W Polsce również znajdują się kromlechy (Pomorze - dolny bieg rzeki Wdy). Kromlech bywa uważany za prototyp kolumnady. Przypuszcza się, iż był "używany" jako obserwatorium Słońca, świątynia Słońca, do przewidywania zaćmień oraz pozycji ciał niebieskich.

Dalej

Nautologia to nauka o rozwoju żeglugi, jej historii (również o portach i stoczniach) i związanych z nią dziedzinach pokrewnych.

Dalej

Basałyk był dawnym tatarskim biczem z kolczastą, metalową kulką. Basałyk mówiono również na dziecko które lubiło psoty i na ranę zostawioną po biczu.

Dalej

Dolmen to prehistoryczna budowla megalityczna z okresu neolitu o charakterze grobowca. Składała się z głazów wkopanych pionowo w ziemię i wielkiego płaskiego bloku skalnego, który był na nich ułożony. Pierwotnie dolmen był przysypywany ziemią. Budowle te są charakterystyczne dla neolitu europejskiego. Słowo jest pochodzenia celtyckiego (daul – tablica/stół, maen – kamień), chociaż to nie Celtowie je zbudowali. Istniały one na wiele wieków przed przybyciem Celtów. Choć dolmeny są charakterystyczne dla Europy (Bretania, Irlandia), ich odmiany można spotkać również w Japonii (dolmen kryty kurhanem) i na północy Afryki.

Dalej

Lawsonia bezbronna to gatunek rośliny z rodziny krwawnicowatych. Nazywany jest także hennowym krzewem lub nadbarwią bezbronną. To roślina uprawiana głównie w Indiach, Afryce i basenie Morza Śródziemnego. Od tysiącleci stosowana jako naturalny barwnik do włosów. Działa przeciwgrzybiczo i przeciwbakteryjnie, zapobiega występowaniu łupieżu, odżywia włosy poprzez dostarczanie im cynku, miedzi czy żelaza. Dodaje im objętości.

Dalej

Zecer (inaczej składacz, niem. Setzer, od setzen: posadzić, usadowić, składać, stawiać) – wysoko kwalifikowany pracownik zecerni wykonujący skład ręczny lub maszynowy na potrzeby druku typograficznego. Zecer był narażony na ołowicę, gdyż stop drukarski miał jego domieszkę (wraz z antymonem i cyną). Wśród wielu niezwykłych umiejętności zecera było m.in. biegłe czytanie tekstu jednocześnie do góry nogami i w odbiciu lustrzanym. Szkolne zajęcia na zecerni prowadzono jeszcze pod koniec lat 90. XX wieku.

Dalej

Aprecjacja – wzrost wartości towaru lub dobra. Termin używany szczególnie w odniesieniu do wzrostu wartości waluty krajowej względem waluty zagranicznej w systemie płynnych kursów walut (jest on regulowany przez rynek). Oznacza wzrost siły nabywczej danego pieniądza w rozliczeniach międzynarodowych. Jest często wynikiem deflacji. Jej przeciwieństwem jest deprecjacja.

Dalej

Hadżar to kamień wbudowany w południowo-wschodni narożnik świątyni Al-Kaba w Mekce, największa świętość muzułmanów i cel pielgrzymek (tzw. hadżdżu) wyznawców islamu. Jest to kilka fragmentów kamienia złożonych razem i oprawionych w srebrną ramę. Kamień ma nieregularny, owalny kształt i jest wypolerowany wskutek dotykania przez miliony pielgrzymów. Współcześnie przyjmuje się, że „czarny kamień” jest najprawdopodobniej impaktytem – fragmentem gruntu przeobrażonym w wyniku zderzenia meteorytu z ziemią. Hadis Mahometa mówi że kamień pochodzi z nieba. Według jednej z tradycji islamskich kamień miał biblijny Adam, który wzniósł pierwszą Al-Kabę na ziemi. Po zakończeniu budowy Allah zesłał mu z raju namiot z czerwonego hiacyntu oraz biały hiacynt, który służył Adamowi jako krzesło, zaś później stał się czarnym kamieniem. Adam umieścił kamień w Al-Kabie, gdzie pozostawał aż do zniszczenia świątyni przez potop. Bóg powierzył odbudowę Al-Kaby Abrahamowi w pobliżu studni Zamzam. Abraham wraz z synem Izmaelem wznieśli Al-Kabę około 2130 roku p.n.e. Wówczas pojawił się archanioł Gabriel, który przyniósł Abrahamowi czarny kamień, a ten umieścił go we wschodnim narożniku Al-Kaby. Według innej tradycji islamskiej to Abraham był pierwszym budowniczym Al-Kaby

Dalej

Skrajnik rufowy, achterpik lub inaczej afterpik - tylna część statku oddzielona od reszty wodoszczelną przegrodą. Zapobiega ona w razie uszkodzenia statku zalaniu się pozostałych jego pomieszczeń. Mieści się tam często magazyn bosmański, kuchnia czy toaleta (kingston).

Dalej

Jest totanowisko etyczne głoszące, że szczęście (eudaimonia) jest najwyższą wartością i celem życia ludzkiego. Eudajmonizm występuje prawie wyłącznie w teoriach etycznych hellenizmu oraz w buddyjskim opisie motywu i celu działania istot żywych. Eudajmonista rozumie szczęście inaczej, niż zazwyczaj rozumie się je współcześnie: nie jako subiektywne zadowolenie, ale jako pewien stan zachodzący na skutek właściwego postępowania (np. apatheia czyli stan niepodatności na wzruszenia czy euforię, spokój wewnętrzny).

Dalej

Afazja to zaburzenie mowy spowodowane uszkodzeniem mózgu. Istnieją dwie odmiany afazji: Broca i Wernickiego. Dużo rzadziej w Polsce używany jest termin dysfazja (przyjął się on raczej w krajach anglojęzycznych).

Dalej

Ubikwist to nic innego jak gatunek o niewielkich wymaganiach środowiskowych, mało wyspecjalizowany i występujący w najrozmaitszych środowiskach. Można do niego zaliczyć rozellę białolicę, ptaka należącego do rodziny papugowatych.

Dalej