Fiszki: Fiszki - Biologia klasa 5 dział 2 - Budowa i czynności życiowe organizmów

1 / 50

Ustawienia

Wybierz fiszki do nauki

Z jakich substancji składa się organizm?

  • 65% wody
  • 18% białka
  • 10% tłuszczy
  • 4% soli mineralnych
  • 2% kwasy nukleinowe 
  • 1% cukrów

Jakie pierwiastki występują w organizmie w dużych ilościach?

  • węgiel
  • wodór
  • tlen
  • azot
  • siarka
  • fosfor

Jakie funkcje pełni w organizmie woda?

  • transport substancji między komórkami
  • usuwanie toksycznych substancji z organizmu
  • jest środowiskiem przemian chemicznych
  • jest składnikiem wielu procesów
  • reguluje temperaturę organizmu

Co jest źródłem pierwiastków innych niż węgiel, wodór i tlen?

Sole mineralne.

Jaką funkcję pełnią w organizmie cukry?

Cukry są podstawowym źródłem energii, są materiałem zapasowym oraz budują organizmy. 

Jakie funkcje pełnią w organizmie białka?

  • funkcja budulcowa 
  • funkcja zapasowa
  • funkcja regulacyjna (enzymy)

Jaką funkcję w organizmie pełnią tłuszcze?

  • funkcja zapasowa
  • funkcja ochronna
  • źródło energii

Jaką funkcję posiada DNA?

DNA to nośnik informacji genetycznej organizmu.

Co to jest komórka?

Komórka jest podstawową i najmniejszą jednostką organizmu, w której zachodzą czynności życiowe.

Z jakich elementów jest zbudowana komórka zwierzęca?

  • błona komórkowa
  • cytoplazma 
  • jądro komórkowe

Z czego składa się cytoplazma?

Cytoplazma składa się z cytozolu, mitochondriów, rybosomów i wakuoli.

Czym charakteryzuje się błona komórkowa?

Jest barierą między wnętrzem komórki a otoczeniem oraz pełni funkcję transportową.

Czym jest cytozol?

Cytozol jest substancją wypełniającą wnętrze komórki.

Jaką funkcję pełni jądro komórkowe?

Jądro komórkowe zawiera informację genetyczną oraz kontroluje procesy zachodzące w komórce.

Jaką funkcję pełni wodniczka?

Funkcją wodniczki jest usuwanie, pochłanianie oraz trawienie różnych substancji w komórce.

Co jest centrum energetycznym komórki?

Mitochondrium.

Jakie elementy komórki odpowiadają za wytwarzanie białek?

Rybosomy.

Jaką funkcję pełni aparat Golgiego?

Aparat Golgiego transportuje i przetwarza białka.

Jaką funkcję pełni siateczka śródplazmatyczna?

Siateczka śródplazmatyczna bierze udział w tworzeniu i transporcie białek i tłuszczy.

Jakie wyróżniamy typy komórek?

  • komórki jądrowe (zwierzęce, roślinne, grzybowe)
  • komórki bezjądrowe

Z jakich elementów zbudowana jest komórka roślinna?

  • ściana komórkowa
  • błona komórkowa
  • jądro komórkowe
  • cytoplazma (zawierająca cytozol, mitochondria, rybosomy, chloroplasty, wakuolę)

Co odróżnia komórkę roślinną od komórki zwierzęcej?

Komórka roślinna zawiera chloroplasty i ścianę komórkową.

Co jest głównym składnikiem ściany komórkowej?

Celuloza.

Jaką funkcję pełnią chloroplasty?

Chloroplasty wytwarzają substancje pokarmowe w procesie fotosyntezy.

Jak zbudowana jest komórka bakteryjna?

  • błona komórkowa
  • cytozol (zawierający rybosomy)
  • nić DNA (pełniący funkcję jądra komórkowego)
  • ściana komórkowa
  • rzęski

Z jakiego cukru jest zbudowana ściana komórkowa komórki grzybowej?

Z chityny.

Z czego zbudowana jest komórka grzybowa?

  • błona komórkowa
  • cytozol
  • jądro komórkowe
  • mitochondrium
  • wakuola
  • ściana komórkowa

Czym jest samożywność?

Samożywność to zdolność do wytwarzania pokarmu samodzielnie.

Które organizmy są samożywne?

Rośliny, protisty i niektóre bakterie.

Co to jest fotosynteza?

Fotosynteza to proces wytwarzania substancji pokarmowych i tlenu z dwutlenku węgla i wody (przy obecności światła).

Jak nazywa się podstawowe źródło energii organizmów?

Glukoza.

Dzięki czemu rośliny mogą przeprowadzać fotosyntezę?

Dzięki obecności chloroplastów, które zawierają chlorofil pochłaniający światło.

Do czego rośliny wykorzystują substancje pokarmowe?

  • jako źródło energii
  • jako budulec ciała rośliny
  • do tworzenia materiałów zapasowych

Co wpływa na intensywność fotosyntezy?

  • obecność światła
  • dwutlenek węgla
  • woda
  • sole mineralne
  • temperatura

Co to jest chemosynteza?

Chemosynteza to proces powstawania substancji pokarmowych bez obecności światła, a w obecności energii chemicznej.

Co to jest cudzożywność?

Jest to rodzaj odżywania polegający na pobieraniu pokarmu z zewnątrz.

Jakie organizmy należą do organizmów cudzożywnych?

  • zjadające inne organizmy: roślinożercy, mięsożercy, wszystkożercy
  • pasożyty: zewnętrzne i wewnętrzne
  • odżywiające się szczątkami i trawiące je wewnątrz ciała lub na zewnątrz ciała

Czym odżywiają się roślinożercy?

Roślinami, owocami, nasionami, nektarem kwiatów.

Czym odżywiają się mięsożercy?

  • innymi zwierzętami (drapieżnicy)
  • martwymi zwierzętami (padlinożercy)

Czym odżywiają się wszystkożercy?

Pokarmem roślinnym i zwierzęcym.

Jakie wyróżniamy rodzaje pasożytów?

  • wewnętrzne
  • zewnętrzne

Czym charakteryzują się organizmy żywiące się szczątkami organizmów?

Rozkładają pożywienie za pomocą enzymów trawiennych (wydzielając je wewnątrz lub na zewnątrz organizmu).

Czym jest oddychanie komórkowe?

Jest procesem zachodzącym w komórce, polegającym na rozkładzie substancji pokarmowych i wytworzeniu energii.

Jakie wyróżniamy rodzaje oddychania komórkowego?

  • oddychanie tlenowe 
  • oddychanie beztlenowe

Jak wygląda proces oddychania tlenowego?

glukoza + tlen → dwutlenek węgla + woda + energia

Gdzie w komórce zachodzi oddychanie tlenowe?

W mitochondrium.

Co to jest wymiana gazowa?

Jest to proces dostarczania do organizmu tlenu i usuwaniu z niego dwutlenku węgla.

Jak zachodzi wymiana gazowa u zwierząt a jak u roślin?

U zwierząt całą powierzchnią ciała lub przez narządy wymiany gazowej, a u roślin przez aparaty szparkowe.

Na czym polega proces fermentacji?

Polega na rozkładzie substancji pokarmowych bez udziału tlenu.

Jak wygląda proces fermentacji alkoholowej?

glukoza → alkohol etylowy + dwutlenek węglowy + energia