pixabay.com - Matura już za trzy miesiące. Musicie się _____________ do nauki - powiedziała nauczycielka do uczniów klasy maturalnej.
Forma "wziąść" to jeden z najczęstszych błędów językowych popełnianych przez Polaków. Urojone ś pojawia się w nim na zasadzie analogii do form zakończonych na -ść, takich jak: kraść, paść itp. Jednak warto zapamiętać, że czasownik "wziąć" to forma dokonana czasownika brać. Dlatego nie można czegoś "wziąść", bo nie można tego również "braść". Dalej
"Włanczać" to kolejny częsty błąd językowy Polaków. Warto zatem zapamiętać, że skoro do uruchomienia czegoś używamy włącznika, a nie włancznika, to również powinniśmy mówić "włączać", a nie "włanczać". Dalej
pixabay.com Na naszym targowisku można kupić różnorodne swetry. Jeden ______________ szczególnie mi się spodobał.
Choć w liczbie mnogiej mamy formę swetry, to w liczbie pojedynczej wyraz ten przybiera formę sweter. Znikające e to charakterystyczne dla naszego języka e ruchome. Być może na wybieranie przez wielu Polaków niepoprawnej formy swetr ma wpływ błędna analogia do takich słów jak metr - metry, litr - litry czy wiatr - wiatry. Dalej
Forma "dlatego bo" jest niepoprawna, choć możemy ją coraz częściej usłyszeć z ust Polaków, w tym znanych polityków. Zarówno "dlatego", jak i "bo" oznaczają to samo, tzn. wprowadzają relację przyczynową. Poprawna forma "dlatego że" jest spójnikiem złożonym i przecinek powinniśmy w tym przypadku postawić przed całym wyrażeniem, czyli przed "dlatego" Dalej
Po zwrocie grzecznościowym "proszę" stosujemy rzeczownik w dopełniaczu (kogo? czego?). Natomiast formy "proszę panią" użyjemy, jeżeli rzeczywiście ową panią o coś prosimy, np. "Proszę panią o numer telefonu. Dalej
W liczebnikach oznaczających daty roczne człony odnoszące się do tysięcy i setek nie odmieniają się. Dalej
Użycie niepoprawnej formy "piąty styczeń" sugeruje, że w roku mamy kilka miesięcy o nazwie styczeń. Najprościej zatem zapamiętać, że chodzi nam o piąty (dzień) (czego?) stycznia. Dalej
Liczebnik półtora z rzeczownikiem rodzaju męskiego lub nijakiego zachowuje końcówkę -a, natomiast z rzeczownikiem rodzaju żeńskiego przybiera końcówkę -ej. Mówimy zatem półtora roku, półtora chleba, ale półtorej godziny, półtorej szklanki. Dalej
"Kupować" to czasownik niedokonany oznaczający czynność robienia zakupów. Odpowiada mu forma dokonana "kupić". Niestety, o ile forma "kupywać" jest zdecydowanie błędna, to z kolei wykupywać jest formą poprawną. Oto całe piękno i bogactwo polszczyzny. Dalej
W polszczyźnie czas przeszły tworzymy od form trzeciej osoby, dodając do niej odpowiednie końcówki. Mężczyzna poszedł, a ja, jeśli jestem również mężczyzną, poszedłem. Kobieta poszła, a ja, jeśli jestem kobietą, poszłam. Dalej
Nazwa znanej nam wszystkim miejscowości wywodzi się od słowa "stan" lub "stanica" i oznacza miejsce postoju , w którym podróżni mogą się zatrzymać na odpoczynek. Dalej
Mieszkańcy Ozimka często mówią o sobie "ozimianie". Niestety jest to forma niepoprawna. Nazwy mieszkańców najczęściej tworzymy dodając do tematu nazwy miejscowości końcówkę -anin (dla rodzaju męskiego) i -anka (dla rodzaju żeńskiego). W formie "ozimianin" -k należące do tematu Ozimek zostało pominięte, natomiast w formie "ozimczanin" zostało zachowane w formie obocznej cz. Dlaczego w obu formach nie ma e z tematu? Otóż jest to tzw. e ruchome, które zanika w obocznych formach tematu. Nazwy mieszkańców miejscowości piszemy małą literą. Dalej
Forma zaimka wskazującego "ta" powinna być dostosowana do rzeczownika, którego dotyczy. Dlatego należy mówić, a zwłaszcza pisać: "Podaj mi tę książkę", ale "Nie jestem zainteresowana tą książką". Natomiast w języku potocznym forma tą książkę bywa dopuszczana przez niektórych językoznawców. Dalej
Rzeczownik rodzaju męskiego cudzysłów odmienia się tak jak rzeczownik rów. Powiemy zatem: "Koło leży w rowie, a cytat zapisujemy w cudzysłowie". Dalej
Nagminnie stosowane przez Polaków wyrażenie "w każdym bądź razie" to niepoprawna hybryda językowa, która nie powinna być stosowana w języku oficjalnym. Możemy zatem powiedzieć albo "w każdym razie", albo "bądź co bądź", jednak nie powinniśmy tych form mieszać. Dalej
